Tác hại của rượu bia trong những năm gần đây tăng nhanh khi ngành đồ uống có cồn ở nước ta đang rất phát triển về sản lượng các năm qua. Bên cạnh đó việc lạm dụng quá nhiều vào chúng sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần thậm chí còn ảnh hưởng đến an toàn xã hội, biết bao hệ lụy sẽ xảy ra từ những tác hại rượu bia.
Khái niệm về rượu và bia là gì và tác hại của rượu bia
Rượu là một loại đồ uống có cồn thực phẩm và được sản xuất từ quá trình lên men từ một hoặc hỗn hợp các loại nguyên liệu. Chủ yếu là từ tinh bột, ngũ cốc, dịch đường của cây, hoa quả, hoặc được pha chế từ cồn thực phẩm.
Bia là đồ uống có cồn thực phẩm và được sản xuất từ quá trình lên men hỗn hợp nhiều nguyên liệu chủ yếu có mạch nha, đại mạch, bia hoa, nấm men bia, nước. Được sản xuất trong các công ty, cơ sở lớn nhỏ với nhiều thương hiệu khác nhau trên thị trường.
Tác hại của rượu bia được hiểu như thế nào?
Chất cồn là chất gây nghiện, người uống vào sẽ gia tăng liều dùng và tái sử dụng, việc uống thường xuyên rượu bia sẽ dẫn đến thích nghi thần kinh khiến cho việc giảm hay ngừng uống sẽ dẫn đến hội chứng “cai rượu”.
Việc lạm dụng sẽ gây nên nhiều tác hại của rượu bia và mắc các bệnh mãn tính cũng như gây ra các hậu quả trước mắt và là gánh nặng lâu dài của xã hội. Tác hại của các chất có chất cồn gây hại cho người dùng thông qua ba cơ chế trực tiếp sau:
- Gây độc hại cho các cơ quan và mô trong cơ thể bởi làm tổn thương tế bào và dẫn đến mắc các bệnh mãn tính như ung thư, bệnh tim mạch, đái tháo đường…
- Gây nhiễm độc: thường sẽ là cấp tính, tác động lên cấu trúc và dẫn truyền hệ thần kinh trung ương làm rối loạn nhận biết, ý thức, giảm tỉnh táo, ảnh hưởng đến hành vi gây hậu quả cho xã hội.
- Chất cồn có thể sẽ tương tác xấu với các chất hóa học khác trong cơ thể con người, làm những tổn thương thể chất và tinh thần có sẵn thêm trầm trọng.
Khi sử dụng rượu bia nhiều có tác hại gì đến sức khỏe
Rượu bia khi lạm dụng quá mức sẽ gây nguy hiểm, để lại nhiều hậu quả xấu đến sức khỏe của con người. Hãy tham khảo những tác hại sau để bạn có thể biết cách phòng chống:
Tác hại rượu bia đến não và thần kinh
Khi tâm trạng buồn chán, bạn thường sẽ tìm đến thức uống có cồn để giải tỏa phần nào. Cồn có ảnh hưởng đến mọi cơ quan trong cơ thể con người đặc biệt là não bộ, ảnh hưởng đến những chất dẫn truyền thần kinh theo chiều hướng xấu khiến cho bạn càng thêm lo âu, trầm cảm, căng thẳng và đặc biệt tính cách dần xấu hơn.
Rượu bia gây độc hại với gan
Gan là cơ quan nội tạng quan trọng của cơ thể con người. Việc uống rượu bia nhiều có thể làm gan nhiễm mỡ, ảnh hưởng xấu đến chức năng của gan. Người uống rượu bia quá nhiều có thể hình thành các sẹo xơ gan, gan mất hết chức năng, dẫn đến bệnh xơ gan và có thể có các biến chứng nguy hiểm khác như nhiễm trùng dịch cổ trướng,…
Bia rượu làm tăng nguy cơ gây ung thư
Sử dụng rượu bia có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư có liên quan đến vòm họng, gan, thực quản, ruột hay ung thư vú. Những loại thức uống có cồn đó khi đi vào cơ thể sẽ được giáng hóa ở gan và tạo thành nhiều chất độc lại như acetaldehyde, chất này làm tổn thương đến ADN của tế bào. Do vậy làm tăng các nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Ngoài ra các chất độc hại trong rượu bia còn kết hợp với các tác nhân gây ung thư khác như các chất trong thuốc lá, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư tăng cao. Trường hợp này thường sẽ gặp ở cánh đàn ông vì theo thống kê nam giới có tỷ lệ hút thuốc lá cao hơn.
Rượu bia ảnh hưởng tiêu cực trong quá trình lão hóa da
Các đồ uống có cồn cũng có thể ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài của bạn kể cả nam giới hay nữ giới, nếu bạn hạn chế hay ngừng uống rượu bia thì chắc chắn bạn sẽ trông trẻ trung và xinh đẹp hơn. Rượu gây lợi tiểu dó đó làm cơ thể mất nước, sẽ khiến da khô và tóc xơ dễ gãy, đồng thời uống quá nhiều rượu làm cạn kiệt chất sắt trong cơ thể khiến da xanh xao, thiếu sự sống.
Vì cạn kiệt các chất vitamin A và vitamin C của cơ thể nên làn da của bạn sẽ kém đàn hồi trước những tác nhân gây lão hóa của môi trường như ánh nắng và các chất ô nhiễm khác. Ngoài ra khi uống nhiều đồ uống có cồn còn khiến da mỏng hơn, do vậy khi nhìn gần có thể thấy những mạch máu dưới da.
Uống nhiều rượu bia đến các bệnh tim mạch
Tác hại của rượu bia đó chính là các bệnh có liên quan đến tim mạch đang là những nguyên nhân chính gây tử vong hàng đầu. Và cồn là chất độc có ảnh hưởng trực tiếp đến cơ tim, do đó khi một người uống rượu làm tế bào cơ tim chết và thay vào là mô xơ không có khả năng co bóp dần sẽ khiến tim yếu và không đủ khả năng co bóp dồn máu đi nuôi các cơ quan cơ thể.
Tồi tệ hơn là bạn có thể bị suy tim, biểu hiện rõ là khó thở, mệt mỏi, phù chân và loạn nhịp tim. Vì vậy những cuộc chén say cũng làm tăng khả năng cao huyết áp và tăng huyết áp là nguy cơ lớn gây đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
Tác hại của rượu bia đến các bệnh về thận
Theo nghiên cứu người uống nhiều rượu bia có tỷ lệ mắc các bệnh liên quan đến thận cao gấp 2 lần người bình thường. Vì thận có tác dụng lọc và thải các chất độc hại ra khỏi máu, nên khi uống rượu bia sẽ làm giảm khả năng thực hiện chức năng của thận, đồng thời làm tăng huyết áp, một nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh thận.
Ngoài ra người uống quá nhiều rượu bia còn có thể gây suy thận cấp, một tình trạng mà chức năng của thận bị mất đột ngột do lượng cồn trong máu tăng nhanh. Chức năng của thận có thể phục hồi nhưng cũng có thể để lại tổn thương mãi mãi về sau.
Rượu bia quá nhiều gây viêm tụy
Tụy tiết ra các enzym tiêu hóa và gửi đến ruột non giúp cơ thể chuyển hóa tốt thức ăn và chúng thực hiện chức năng này khi đến ruột. Nhưng khi uống rượu bia quá trình này bị rối loạn, các enzym bị hoạt hóa và thức hiện chức năng khi còn ở tụy gây viêm tụy.
Các triệu chứng của bệnh viêm tụy thường gặp như đau bụng dữ dội, tiêu chảy, buồn nôn, sốt đây là một trong những tác hại của rượu bia. Nếu cứ liên tục sử dụng thức uống có cồn có thể dẫn đến viêm tụy mãn tính, tức là chức năng của tụy bị phá hủy từ từ dẫn đến bệnh đái tháo đường và nguy hiểm hơn là tử vong.
Tác hại của rượu bia ảnh hưởng đến loãng xương
Uống rượu bia thường xuyên có thể gây loãng xương, làm mỏng xương, yếu và dễ gãy. Cồn trong rượu bia có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tái tạo xương, ức chế sự tân tạo dẫn đến làm cán cân nghiêng về bên hủy xương.
Tác hại rượu bia gây mắc bệnh gout
Gout là hiện tượng cơ thể thừa axit uric khiến chúng tích tụ ở các cơ: mắt cá chân, ngón chân cái, đầu gối khiến cho việc đi lại vô cùng khó khăn. Việc làm dụng rượu bia dẫn dần làm hỏng các bộ phận của cơ thể và đặc biệt là gan và thận khiến có thể không có khả năng loại bỏ độc tố, các chất độc hại dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh gout cao hơn.
Các hành vi vi phạm đến việc chống tác hại rượu bia
Các hành vi vi phạm trong phòng, chống tác hại của rượu bia của bộ Luật phòng chống quy định các hành vi sau. Đây là những thông tin mà bạn cần phải chú ý kỹ để tránh và phòng ngừa những trường hợp xấu nhất xảy ra.
- Xúi giục, lôi kéo, kích động hay ép buộc người khác sử dụng rượu bia
- Trẻ chưa đủ 18 tuổi sử dụng rượu bia.
- Bán, cung cấp hay khuyến mại rượu bia cho trẻ chưa đủ 18 tuổi.
- Sử dụng lao động của trẻ chưa đủ 18 tuổi trực tiếp tham gia vào việc sản xuất hay mua bán rượu bia.
- Cán bộ, viên chức, công chức, người lao động trong tổ chức, cơ quan, trong lĩnh vực vũ trang nhân dân, học sinh, sinh viên sử dụng rượu bia ngay trước, trong thời gian học tập, làm việc và nghỉ giữa giờ.
- Điều khiển các phương tiện giao thông mà trong máu, hơi thở tìm thấy nồng độ cồn.
- Quảng cáo rượu hoặc bia có nồng độ cồn khoảng 15 độ trở lên.
- Cung cấp các thông tin không chính xác, sai sự thật về tác hại của rượu bia đối với sức khỏe.
- Sử dụng các nguyên liệu, chất phụ gia, chất hỗ trợ chế biến không được phép sử dụng trong thực phẩm không đảm bảo chất lượng và không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng để sản xuất, pha chế rượu bia.
- Kinh doanh rượu bia không có giấy phép kinh doanh hoặc không đăng ký, bán rượu bia bằng máy bán tự động.
- Kinh doanh, tàng trữ, vận chuyển rượu bia giả, kém chất lượng, nhập lậu không đảm bảo, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Nhiệm vụ công dân trong việc phòng chống rượu bia
Là công dân Việt Nam phải có trách nhiệm phòng chống các tác hại của rượu bia gây nên, làm ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như an toàn xã hội. Sau đây chính là những nhiệm vụ mà bạn nên biết
- Giáo dục, tuyên truyền, giảm tính sẵn có hay dễ tiếp cận rượu bia, tăng cường quản lý sản xuất rượu bia thủ công.
- Thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu bia đối với trẻ em, học sinh, sinh viên, phụ nữ mang thai và cho con bú.
- Phản ảnh, tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống tác hại do rượu bia gây nên, tố cáo việc các cơ quan, người có thẩm quyền không xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về phòng chống tác hại rượu bia.
- Tham gia vào các cuộc hội thảo, meeting nhằm tuyên truyền, giáo dục đến mỗi người dân về tác hại này.
- Tuân thủ quy định của pháp luật về sử dụng rượu bia.
Kết luận
Bài viết trên đã nêu rõ những tác hại của rượu bia ảnh hưởng đến sức khỏe con người và an toàn xã hội. Mọi người nên tham khảo để có thể phòng, chống những tác hại đó và bảo vệ được bản thân trước các chất có cồn độc hại.
